Trẻ bị rối loạn tiêu hóa dẫn đến chán ăn, suy dinh dưỡng, mất nước, mệt mỏi…Vì Vậy cha mẹ cần phải tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa sớm nhất có thể.
Trẻ bị rối loạn tiêu hóa dẫn đến chán ăn, suy dinh dưỡng, mất nước, mệt mỏ
Rối loạn tiêu hóa ở trẻ không chỉ khiến trẻ mệt mỏi và mất nước mà còn ảnh hưởng rất lớn tới dinh dưỡng và sự phát triển của trẻ. Vậy, biểu hiện như thế nào cho biết trẻ bị rối loạn tiêu hóa?
1.Biểu hiện cho thấy trẻ bị rối loạn tiêu hóa
Đây là hiện tượng các chất trong dạ dày bị đẩy ra khỏi miệng do sự gắng sức của cơ thể. Khi bé ăn quá no hoặc sữa trào ra khỏi miệng sau mỗi lần rướn người hoặc thay đổi tư thế đột ngột. Thông thường nôn trớ ở trẻ nhỏ thường hết sau 1 tuổi là nôn trớ sinh lý. Chỉ có 1 số nhỏ là do tổn thương thực tế. Cha mẹ cần lưu ý:
Chế độ ăn:
Chotrẻ bị rối loạn tiêu hóa bú nhiều lần trong ngày, mỗi lần bú không quá no và chuyển chế độ ăn từ từ
Để trẻ bú đúng tư thế vì bình thường trẻ bú không đúng tư thế, ngậm bắt vú không sát hoặc lơ lửng, vừa bú mẹ vừa bú hơi nên dễ nôn trớ.
Dùng thuốc, biện pháp này chỉ sử dụng khi việc điều chỉnh chế độ ăn và tư thế bú không có kết quả và có chỉ định của bác sĩ.
Nếu trẻ nôn trớ kèm theo sốt, mệt mỏi, co giật hoặc ngủ li bì cần đưa trẻ bị rối loạn tiêu hóa đến các trung tâm y tế để kiểm tra kịp thời.
Hiện tượng tiêu chảy cấp
Khi bị tiêu chảy trẻ thường bị mất nước, nguy cơ suy dinh dưỡng cao thậm chí có thể tử vong, Biểu hiện như kém ăn, mệt mỏi, đột ngột nôn trớ, tiêu chảy phân lỏng nhiều lần trong ngày. Một số có thể sốt, chướng bụng, tiêu chảy phân có nhày, có máu.
Cha mẹ cần lưu ý: Bù nước và chất điên giải, đảm bảo chế độ ăn cho trẻ. Tùy mức độ mất nước mà cho trẻ uống nhiều nước đun sôi để nguội, oresol hoặc dung dịch tự chế.
Cha mẹ có thể tự chế dung dịch bù nước điện giải sau:
Nước cháo muối: Dùng 1 nắm gạo (50 g), một nhúm muối (3,5 g) và 6 bát ăn cơm nước sạch, đun nhừ, lọc qua rá cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa uống dần.
Nước gạo rang muối: Gạo rang vàng 50 g, cho 1 thìa gạt cà phê muối ăn (3,5 g) và 6 bát ăn cơm nước sạch nấu nhừ, lọc qua ra cho trẻ uống dần.
Nước chuối, hồng xiêm: Chuối hoặc hồng xiêm 5 quả xay hoặc nghiền nát với 1 lít nước sôi để nguội, cho một thìa gạt muối (3,5 g) cho trẻ uống dần.
Táo bón
Là biểu hiện thường gặp khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa . Trẻ đi ngoài không thường xuyên, phân khô rắn, cứng như sỏi, bụng cứng và đau, mót đi cầu nhưng không được. Hậu quả làm trẻ biếng ăn, đau bụng hay nôn trớ và quấy khóc. Cần phân biệt với trẻ ăn ít, 3-4 ngày mới đi cầu nhưng phân mềm.
Nên làm khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa :
Cho trẻ uống nhiều nước.
Ăn nhiều rau xanh và quả chín, các loại rau quả có tính chất nhuận tràng như: rau, củ khoai lang; mồng tơi; đu đủ; chuối tiêu; cam; bưởi.
Chọn loại sữa không gây táo bón: có bổ sung thêm chất xơ, pha sữa với nước cháo loãng hoặc nước bột khoai lang nghiền.
Trẻ lớn không nên ăn các loại hoa quả có vị chát như: ổi, hồng xiêm, bánh kẹo, nước uống có ga, cà phê…
Nếu mẹ bị táo bón khi nuôi con bú thì phải điều trị kịp thời, cách tốt nhất là điều chỉnh chế độ ăn của mẹ.
Nếu trẻ bị táo bón kéo dài trên 1 tuần, thay đổi chế độ ăn không có tác dụng; táo bón ngay sau khi sinh; kém ăn, gầy sút cân… thì cần cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa đi khám để được điều trị kịp thời.
2.Nguyên nhân dẫn đến trẻ bị rối loạn tiêu hóa
+ Sức đề kháng yếu: khi sức đề kháng yếu, các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, vi rút, nấm, ký sinh trùng v.v… gây nhiều bệnh trong đó cótrẻ bị rối loạn tiêu hóa .
+ Do dùng kháng sinh: khi kháng sinh đi vào cơ thể thì không chỉ tiêu diệt vi khuẩn có hại mà còn diệt luôn vi khuẩn có lợi, làm mất cân bằng sinh thái đường ruột, gây ra trẻ bị rối loạn tiêu hóa . Đây cũng là trường hợp hay gặp nhất ở trẻ.
+ Do nhiễm khuẩn thức ăn hoặc từ tay, đồ chơi: môi trường vệ sinh kém, nguồn nước bị ô nhiễm, thức ăn bị nhiễm khuẩn, tay, đồ chơi của trẻ bị nhiễm bẩn gây ra các nhiễm khuẩn đường ruột v.v…
+ Chế độ dinh dưỡng không hợp lý: do hệ thống men tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện nên khi chế độ ăn không hợp lý sẽ làm trẻ bị rối loạn tiêu hóa.
+ Trẻ bị rối loạn tiêu hóatừ bệnh khác: viêm đường hô hấp, viêm phổi, viêm phế quản: khi mắc những bệnh này, trẻ thường bị tiết nhiều đờm rãi trong khi chưa có ý thức khạc nhổ ra ngoài, thay vào đó trẻ thường nuốt đờm rãi trong đó có chứa vi khuẩn nên dẫn đến nhiễm khuẩn đường ruột, gây trẻ bị rối loạn tiêu hóa .
3.Cách chăm sóc khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa
Khi bé bị rối loạn tiêu hóa thì các mẹ cần có biện pháp chăm sóct rẻ bị rối loạn tiêu hóađúng cách để bệnh của bé ngày một thuyên giảm. Trước hết cần phải kiểm soát chế độ ăn uống của bé, xem bé có ăn món gì lạ, bất thường chua quá, ngọt quá hoặc nhiều mỡ quá…và cho bé ngừng ăn ngay khi thấy bé ăn thứ đó bị đau bụng đi ngoài.
Giữ vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, không nên cho trẻ đưa các loại đồ chơi vào miệng sẽ dễ làm vi khuẩn tấn công. Thường xuyên rửa tay cho bé bằng xà phòng diệt khuẩn.
Vệ sinh tất cả đồ chơi của bé, tốt nhất là 2 tuần/lần. Với những món đồ bằng nhựa thì rửa sạch bằng nước và xà phòng rồi phơi phóng cho khô.
Lau sạch các đồ chơi bằng gỗ hoặc giấy. Người lớn hay tiếp xúc với trẻ cần giữ sạch sẽ đặc biệt là tay và miệng (khi hôn trẻ). Không nên cho bé ăn ngay khi thấy bé có dấu hiệu khoẻ hơn, không nên ép quá.
Vì thực chất, trẻ bị rối loạn tiêu hóa rất hay trở lại nếu việc điều chỉnh hệ vi khuẩn đường ruột chưa hoàn chỉnh. Vì thế nên cho trẻ ăn từ từ. Chọn thực phẩm tươi sống, chế biến đúng cách, tránh gây nhiễm bẩn thức ăn. Với bé bị rối loạn tiêu hóa, mẹ nên chú ý hạn chế chất đạm, béo gây khó tiêu cho bé.
Trong khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa , không kiêng cữ những món như thịt, cua, tôm cá, mà vẫn giữ chế độ ăn bình thường vì như thế cơ thể bé sẽ bị suy dinh dưỡng vì thiếu chất. Khi bé bị rối loạn tiêu hóa mẹ có thể mua thuốc tự điều trị cho bé với điều kiện phân không có máu và không bị sốt.
Bên cạnh sử dụng thuốc điều trị thì mẹ nên bổ sung cho bé thêm men vi sinh để hỗ trợ hệ tiêu hóa của trẻ. Nếu bé có những triệu chứng như đi ngoài nhiều lần, ra máu, sốt cao,v.v. Thì cần thiết đưatrẻ bị rối loạn tiêu hóa đến ngay các cơ sở y tế để được điều trị tốt nhất.
Trên đây là những điều cần biết vềtrẻ bị rối loạn tiêu hóa , nguyên nhân và cách chăm sóc khi trẻ bị rối loạn tiêu hoá. Vì bé thường bị sụt cân sau khi bị tiêu chảy, nên sau khi theo dõi một thời gian dài, biết trẻ đã khỏi hẳn thì các mẹ nên chú ý bổ sung dinh dưỡng cho bé (một các khoa học).
Ngoài ra, các ba mẹ có thể cho bé dùng cốm vi sinh để hỗ trợ điều trị, vì một số loại cốm vi sinh còn có tác dụng phòng và điều trị táo bón cho trẻ cùng với tác dụng giúp bé hấp thu chất dinh dưỡng tốt hơn.
4.Trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn gì?
Bữa ăn của con phải đảm bảo đủ 4 nhóm chất: chất đạm, chất bột đường, chất béo và các loại vitamin, khoáng chất. Vì lúc này cơ thể trẻ rất yếu do việc tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng kém, hơn nữa trẻ lại ăn kém, nhưng nên chọn những thực phẩm dễ tiêu hóa.
Thực phẩm chế biến cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa phải đảm bảo an toàn vệ sinh, bởi một trong những nguyên nhân chủ yếu gây trẻ bị rối loạn tiêu hóa là không đảm bảo vệ sinh trong quá trình lựa chọn thực phẩm, chế biến và sinh hoạt.
Trẻ nhỏ hay bị nôn chớ khi bị rối loạn tiêu hóa, nên tuyệt đối không ép con ăn nhiều, mà cho ăn từng ít một, chia thành nhiều bữa nhỏ. Nếu trẻ bị tiêu chảy thì việc đầu tiên các mẹ nên làm là bù nước cho trẻ bằng nước điện giải, nước trái cây. Các món ăn có đủ chất nhưng dễ tiêu hóa như: cháo thịt nạc xay, cháo bí ngô thịt nạc, cháo cà rốt xay thịt nạc,… và các loại trái cây như chuối, hồng xiêm, đu đủ,… Không nên cho con ăn các loại bánh kẹo nhiều đường và các loại sữa có đường lactose.
Với trẻ bị táo bón, nên tăng cường bổ sung các loại rau xanh và trái cây giàu chất xơ, nhưng lưu ý ray nên xay nhỏ và không nên ăn những loại rau già, nhiều chất xơ cứng gây cọ xát thành ruột.
Quan trọng hơn là các mẹ phải bổ sung ngay men vi sinh cho con để cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột và giúp con tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng tốt hơn. Bổ sung men vi sinh có chứa đầy đủ lợi khuẩn Bifidobacteria và Lactobacilluss là tốt nhất vì đây là hai lợi khuẩn chính của đường ruột sẽ nhanh chóng thiết lập lại thế cân bằng 85% lợi khuẩn và 15% vi khuẩn gây hại giúp chấm dứt tình trạng đi ngoài, đầy bụng, khó tiêu.
