Trẻ bị bẹp đầu là tình trạng khá phổ biến ở trẻ nhỏ do bố mẹ cho bé nằm ngửa quá nhiều. Tình trạng bẹp đầu ở trẻ nhỏ có ảnh hưởng đến sau này không và chữa cho trẻ bị bẹp đầu thế nào là hiệu quả nhất?
Trẻ bị bẹp đầu là tình trạng khá phổ biến ở trẻ nhỏ
Sọ của trẻ được cấu tạo bởi 6 miếng xương và trong suốt giai đoạn ẵm ngửa chúng chưa gắn kết chặt chẽ với nhau. Vì thế, mới có sự dịch chuyển của các miếng xương này. Thực tế này là để thích nghi với thời điểm chuyển dạ, khi đầu bé buộc phải “biến hình” cho phù hợp với cổ tử cung, thậm chí, các miếng xương có thể chồng lên nhau.
Những nơi các miếng xương tiếp giáp nhau gọi là các khớp nối và ngoài ra còn có 2 “lỗ hổng” ở trên đầu trẻ sơ sinh (1 ở ngay trước và 1 ở phía sau) mà được gọi là thóp và chỉ liền lại vài tháng sau sinh.
1.Nguyên nhân khiến trẻ bị bẹp đầu
Chỉ có một từ duy nhất, trẻ bị bẹp đầu là do áp lực. Bác sĩ nhi khoa Denis Leduc cựu chủ tịch của Hội Nhi Khoa Hoa Kì giải thích xương hộp sọ của các bé rất mềm và vẫn đang tiếp tục phát triển khiến cho nó rất dễ bị méo dạng.
Một nghiên cứu gần đây của tạp chí Nhi Khoa khẳng định rằng yếu tố ngoại cảnh là nguyên nhân chính khiến trẻ bị bẹp đầu. Nguyên nhân do dị tật bẩm sinh hay do di truyền thường là rất hiếm. Theo ông Leduc thì “ Nguyên nhân phổ biến nhất chính là do bé nằm ở một tư thế quá lâu mà khiến cho hộp sọ bị đè nén.
Những bé bị chứng trẹo cổ rất dễ bị bẹt đầu bởi những cử động ở cổ bị hạn chế, chỉ nằm được một bên. Chứng trẹo cổ chỉ xảy ra ở khoảng 2% trẻ sơ sinh. Nguyên nhân là do đầu của thai nhi bị nằm nghiêng sang một bên trong tử cung hoặc bé bị chấn thương trước khi hoặc trong quá trình sinh.
Một nghiên cứu gần đây đã tìm ra được mối liên kết giữa hiện tượng đầu bẹt với những hạn chế trong một số kĩ năng vận động của bé.
2.Ảnh hưởng khi trẻ bị bẹp đầu
hiều bé sơ sinh có đầu bị bẹt (méo, móp), hiện tượng này có thể do bé chỉ ngủ ở cùng một tư thế, cũng có thể do bé phải nằm một thời gian dài trong cũi hoặc ghế sơ sinh.
Khu vực đỉnh đầu của trẻ bị bẹp đầu rất mềm do vùng xương sọ chưa hoàn thiện. Ngoài ra, cấu tạo vùng thóp của bé sơ sinh cũng chưa cứng cáp nên xuất hiện vết lõm. Nhìn bên ngoài, bạn sẽ thấy đầu bé có vẻ nhọn hoặc một bên đầu nhô ra ngoài nhiều hơn một bên đầu còn lại.
Để hạn chế tình trạng trên, bạn nên chú ý một số điểm sau:
– Nên bế bé: Khi bé thức hoặc vui chơi, bạn nên bế bé trên tay để giảm thiểu áp lực đè lên vùng đầu khi bé phải nằm cũi hoặc nằm trên xe đẩy dành cho bé sơ sinh.
– Thay đổi tư thế ngủ: Khi bé ngủ, bạn nên đặt lưng của bé xuống trước, sau đó mới điều chỉnh đầu bé cho phù hợp. Thói quen nằm ngửa sẽ giảm nguy cơ đột tử cho bé khi ngủ nhưng nó khiến cho phía sau đầu bé trở nên phẳng (bị bẹt). Bạn có thể nắn lại cho bé bằng thế ngủ nằm nghiêng và kê đầu trên gối lõm (gối hình chữ U hoặc hình móng ngựa).
- Đưa trẻ bị bẹp đầu đi khám bác sĩ: Tình trạng móp đầu ở bé có thể được cải thiện trong một vài tháng khi vùng xương sọ và xương cổ của bé cứng cáp hơn và chịu được nhiều áp lực từ bên ngoài môi trường. Một số bé khác, tình trạng móp đầu trở nên nghiêm trọng, bạn nên đưa bé đi khám bác sĩ.
3.Mẹo khắc phục tình trạng trẻ bị bẹp đầu hiệu quả
Xoay đầu trẻ bị bẹp đầu luân phiên qua bên này rồi qua bên kia vào mỗi giấc ngủ của bé. Có thể xoay mặt bé qua bên phải vào giấc ngủ này, kế đến xoay mặt bé qua bên trái vào giấc ngủ kế tiếp.
Hãy dặt trẻ bị bẹp đầu nằm ngửa, nhưng bạn luôn chú ý cần thay đổi hướng nằm cho con để bé không nằm lệch về bên nào gây méo, bẹp đầu
Có thể đặt bé nằm sấp với sự giám sát của cha mẹ.
Sử dụng đồ chơi kích thích trẻ bị bẹp đầu xoay mặt qua hai bên.
Hạn chế đặt bé nằm võng hoặc ngồi trong xe đẩy trẻ em.
Xoa đầu nhẹ nhàng cho bé để đầu bé tròn hơn. Tuy nhiên luôn phải chú ý xoa đầu nhẹ nhàng tránh làm ảnh hưởng tới não bộ của trẻ bị bẹp đầu
Bé sơ sinh đến 1 tuổi chỉ nên co gối bằng chiếc khăn dày chừng 1-2cm để tránh bẹp đầu.
Nếu bé thường xuyên nghiêng về bên nào đó bạn có thể lấy khăn hay các vật dụng mềm chèn ngay dưới gối phía bên bé thường hướng đầu về, để bé buộc phải nhìn về hướng khác, cách này giúp đầu bé luôn tròn.
Thường xuyên bế bé khi bé thức giấc cũng giúp giảm áp lực cho đầu của bé từ nôi, cũi hoặc xe đẩy dành cho bé sơ sinh.
Bổ sung dinh dưỡng, vitamin D3, canxi cho những trẻ thiếu canxi cũng là nguyên nhân gây bẹp đầu ở trẻ.
Nếu trong khoảng ba tháng đầu sau khi sinh, bé bị bẹp đầu, các bà mẹ nên kiên trì xoa nhẹ nhàng đầu bé hàng ngày hoặc có thể nhờ bác sĩ chuyên khoa hướng dẫn những động tác “nắn đầu” đúng cách.
Biện pháp này còn giúp phòng ngừa trẻ bị bẹp đầu. Ngoài ra, theo kinh nghiệm truyền thống, gối hình móng ngựa (lõm ở giữa) hay gối làm từ vỏ đỗ cũng rất tốt để bảo vệ đầu bé, tránh được lép đầu.
Cha mẹ chú ý, tuyệt đối không dùng tay xoa nắn đầu trẻ. Massage sẽ không mang lại hiệu quả vì đây là sự biến dạng thuộc về cấu trúc xương của xương sọ.
Bác sĩ Lê Tường Giao cũng lưu ý, phụ huynh nên cho bé khám chuyên khoa Vật lý trị liệu để phân biệt tình trạng trẻ bị bẹp đầu do tư thế gây ra hay là do một số bệnh lý khác như vẹo cổ do tật cơ, tình trạng giảm trương lực cơ ở trẻ nhỏ… Nếu bé bị các bệnh lý đó thì ngoài việc đặt tư thế đúng, bé cần phải được tập luyện vật lý trị liệu tích cực và theo dõi lâu dài sau đó.
